Wprowadzenie obowiązku montowania w nowych pojazdach czarnych skrzynek, czyli rejestratorów danych o zdarzeniach (Event Data Recorder – Rejestrator EDR), dotyczy producentów samochodów. Dlaczego Unia Europejska podjęła taką decyzję? Wyjaśniamy w artykule.
Czarne skrzynki w samochodach – od kiedy obowiązkowe?
Zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2144, od 7 lipca 2024 roku, wszystkie nowe samochody kategorii M1 i N1 (osobowe i dostawcze) muszą być wyposażone w czarne skrzynki. Producenci samochodów sprzedają auta z tym modułem od 6 lipca 2022 roku, kiedy to wprowadzono obowiązek dla nowo homologowanych pojazdów.
Czym jest czarna skrzynka w samochodzie?
Czarna skrzynka w samochodzie, znana jako system EDR (Event Data Recorder), rejestruje różne parametry dotyczące funkcjonowania pojazdu i zachowania kierowcy w momencie kolizji lub wypadku. Dane te są kluczowe do analizy przyczyn wypadków i poprawy bezpieczeństwa drogowego. Czarna skrzynka jest często mylona z urządzeniem montowanym w samolotach, jednak jej funkcje i konstrukcja są dostosowane do warunków drogowych.
Jak działa czarna skrzynka, czyli rejestrator EDR?
System EDR rejestruje dane w momencie kolizji lub tuż przed nią. Do najczęściej rejestrowanych danych należą: prędkość pojazdu, hamowanie, kierunek jazdy, położenie pedałów, działanie systemów bezpieczeństwa, siła uderzenia oraz czas reakcji. Urządzenie może także monitorować inne parametry, takie jak procentowy stopień otwarcia przepustnicy, położenie przednich foteli, stan układu ABS, kąt skrętu kierownicy, przyspieszenia wzdłużne i poprzeczne w czasie kolizji, kąt przechyłu pojazdu, stan pasów bezpieczeństwa i ich napinaczy, aktywację poduszek powietrznych, stan kontrolki systemu pomiaru ciśnienia powietrza w oponach (TPMS) oraz działanie i aktywność tempomatu.
Dlaczego wprowadza się czarne skrzynki w samochodach?
Analiza wypadków drogowych
Czarne skrzynki zbierają dane dotyczące jazdy oraz stanu pojazdu, takie jak prędkość, działanie hamulców, pozycję przepustnicy, użycie pasów bezpieczeństwa czy działanie systemów bezpieczeństwa. Te informacje są niezwykle cenne przy analizie przyczyn wypadków drogowych, umożliwiając lepsze zrozumienie okoliczności zdarzeń oraz identyfikację potencjalnych problemów technicznych lub ludzkich błędów, które do nich doprowadziły.
Zwiększenie bezpieczeństwa
Zgromadzone dane mogą być wykorzystywane do wprowadzania ulepszeń w projektowaniu samochodów oraz systemów bezpieczeństwa. Pozwala to producentom na lepsze dopasowanie pojazdów do realnych warunków drogowych i minimalizowanie ryzyka wypadków. Dzięki analizie danych z czarnych skrzynek możliwe jest również wprowadzanie nowych regulacji i standardów bezpieczeństwa.
Wsparcie dla służb ratunkowych i organów ścigania
W przypadku poważnych wypadków, dane z czarnych skrzynek mogą być wykorzystane przez służby ratunkowe i organy ścigania do szybszego i bardziej precyzyjnego ustalenia przyczyn zdarzenia. Może to przyspieszyć proces dochodzeniowy i pomóc w udzieleniu odpowiedniej pomocy ofiarom. Informacje zebrane przez EDR mogą być kluczowe w rekonstrukcji przebiegu wypadku, co jest nieocenione w przypadku skomplikowanych spraw.
Promowanie odpowiedzialnej jazdy
Świadomość, że pojazd jest wyposażony w czarną skrzynkę, może działać prewencyjnie na kierowców, skłaniając ich do bardziej odpowiedzialnej jazdy. W efekcie może to prowadzić do zmniejszenia liczby wypadków i kolizji drogowych. Kierowcy, wiedząc, że ich zachowanie jest monitorowane, mogą bardziej dbać o przestrzeganie przepisów i unikać ryzykownych zachowań na drodze.
Ujednolicenie standardów bezpieczeństwa
Dyrektywa ma na celu ujednolicenie standardów bezpieczeństwa na terenie Unii Europejskiej. Wprowadzenie czarnych skrzynek jest jednym z elementów tej strategii, mającym zapewnić, że wszystkie nowe pojazdy będą spełniać te same wysokie normy bezpieczeństwa. Dzięki temu niezależnie od kraju, w którym samochód został zakupiony, będzie on wyposażony w systemy zapewniające maksymalne bezpieczeństwo.
Kto ma dostęp do danych z czarnej skrzynki?
Dostęp do danych z czarnej skrzynki jest ściśle regulowany przepisami o ochronie danych osobowych (RODO). Dane mogą być odczytane przez organy ścigania i służby ratunkowe w przypadku poważnych wypadków, właściciela pojazdu, ubezpieczycieli za zgodą właściciela, producentów pojazdów i serwisy techniczne w celach diagnostycznych oraz ekspertów sądowych w sprawach prawnych.
Podsumowanie
Implementacja czarnych skrzynek w samochodach ma na celu przede wszystkim poprawę bezpieczeństwa na drogach oraz lepsze zrozumienie przyczyn wypadków. Dzięki temu możliwe będzie wprowadzenie bardziej efektywnych środków zapobiegających wypadkom i zwiększających ochronę wszystkich uczestników ruchu drogowego.
Zanim jednak przed Tobą zakup auta z zamontowaną wewnątrz czarną skrzynką musisz zdać prawo jazdy! Chcesz zrobić to szybko i w dobrej atmosferze? Zapraszamy na kurs do szkoły nauki jazdy Uniwersytetu Jazdy. Sprawdź wolne terminy i zapisz się już dziś!